Pieker jij?

Piekeren doen we bijna allemaal weleens. Het gaat dan meestal over iets wat onlangs is gebeurd, een probleem wat moet worden opgelost of iets waar we ons zorgen over maken.

Piekeren is niet fijn.

Piekeren geeft enorm veel stress en kan je uren wakker houden. Wanneer je aan het piekeren bent, gaat de meeste aandacht naar je gedachten. Verstandelijk probeer je er uit te komen. Je zoekt naar een oplossing, een verklaring, haalt allerlei scenario’s in je hoofd of probeert de gebeurtenis of problematiek te begrijpen.

Zelden geeft het piekeren een oplossing.

Meestal ben je urenlang aan het piekeren zonder een oplossing te vinden. Piekeren is dan ook niet de beste manier om problemen op te lossen of nare gebeurtenissen te verwerken. Bovendien wanneer je een oplossing of verklaring vindt, is de kans op herhaling van het piekeren aanwezig tijdens soortgelijke situaties. Piekeren kan hooguit een mentale oplossing geven maar lost het fundamentele probleem niet op.

Wat is piekeren?

Het eerste wat je mag bedenken is dat piekeren een gedachtestroom is. Een aaneenschakeling van gedachten die met elkaar te maken hebben. Piekeren begint met een eerste piekergedachte. Vervolgens volgen er meer gedachten.

Piekeren ontstaat door één trigger en een eerste gedachte

De trigger kan van alles zijn. Het kan een geluid, beeld, smaak, reuk, lichamelijke sensatie, gevoel of eerdere gedachte zijn.

De gedachte die getriggerd wordt is meestal een gedachte dat een naar gevoel geeft. We noemen dit een nare gevoelsherinnering. De nare gevoelsherinnering is een onprettige gedachte de een naar gevoel aanwakkert. Een herinnering van een naar gevoel dat je eerder in je leven hebt ervaren.

Doordat we vervolgens aandacht geven aan de gedachte volgen er steeds meer gedachten en ontstaat het piekeren. De meeste pieker gedachte triggeren wederom nare gevoelens. De nare gevoelens  houden het piekeren in stand en het piekeren de nare gevoelens. Op deze manier kunnen we eindeloos piekeren.

Piekeren is een reactie op een gevoel.

Meestal is dit een naar gevoel, want als we een goed gevoel hebben piekeren we niet. Het nare gevoel wat ons laat piekeren wordt veroorzaakt doordat we geen nare gevoelens willen.

Er zijn drie mogelijkheden:

• Angst: We zijn bang om een naar gevoel te krijgen.
• Verzet: We verzetten ons tegen een naar gevoel en willen er vanaf.
• Verlangen: We hebben een naar gevoel en verlangen naar een goed gevoel.

In alle drie de situaties proberen we van een naar gevoel af te komen.

Dit komt omdat we een naar gevoel niet fijn vinden en bang zijn dat dit gevoel erger wordt. We zijn bang en dat we als het ware overspoeld worden door dit gevoel en er in verdrinken. We zijn bang dat het gevoel onze leven gaat beheersen en dat we er niet meer uit komen. Het zijn herinneringen van momenten waarin we verdrietig, machteloos, radeloos, onveilig en ontroostbaar waren.

Om deze reden maakt het nare gevoel je (onbewust) angstig waardoor je piekert.

De meeste nare gevoelens ontstaan vanuit nare gevoelsherinneringen. Momenten die in ons geheugen zijn opgeslagen na afloop van een nare gebeurtenis of (jeugd)traumatische ervaring.

Piekeren is als de rook van een vuur.

Het heeft geen zin om de rook weg te wapperen. Het vuur gaat er alleen maar harder door branden waardoor meer rook ontstaat. Wil je de bron aanpakken dan moet je met je handen in het vuur en voelen wat de brandstof is.

Je piekert alleen wanneer je een naar gevoel ervaart. Het nare gevoel is als het vuur dat de rook veroorzaakt(het piekeren).

De grootste valkuil is om op allerlei manieren proberen om het nare gevoel weg te nemen. Je probeert dan het vuur te doven.

Maar het heeft geen enkele zin om het vuur te doven. Het geeft slechts tijdelijke verlichting. Waar je dan geen rekening mee houdt is dat de brandstof dan nog steeds aanwezig is. Er hoeft maar iets verkeerds te gebeuren en het vuur laait weer op. Daarna begint het hele spel van voor af aan.

Verzamel moed.

Steek je handen in het vuur en voel wat de brandstof is.

Hoe stop je het piekeren?

Piekeren stop wanneer je stopt met het piekeren de aandacht te geven.

Het eerste wat je jezelf mag realiseren is dat het geen enkele zin heeft om te blijven piekeren. Het piekeren stopt vanzelf wanneer je iets anders de aandacht geeft. Dit komt omdat het nare gevoel in dat geval meestal vanzelf wegzakt.

Nare gevoelens komen op en gaan vanzelf voorbij

We houden nare gevoelens in stand door onszelf er tegen te verzetten of door te gaan piekeren.

Piekeren kun je op twee manieren stoppen:

•  Jezelf afleiden en hiermee je gevoel veranderen.
•  Je gedachten en gevoel liefdevolle aandacht geven en onderzoeken.

Het één is niet beter als het andere. Alles hangt af van jouw gemoedstoestand en houding. Wanneer je een verkeerde gemoedstoestand en houding hebt, dan heeft het geen enkele zin om je gevoel te onderzoeken. Je maakt op dat moment alleen maar meer nare gevoelens aan. Het is dan veel beter om eerst je gevoel af te leiden door iets leuks te doen of een heerlijk bakkie koffie en thee te zetten.

Afleiding kan een eerste stap zijn. Het is niet de laatste.

Wil je echter het piekeren fundamenteel oplossen dan zal je met je gedachten en gevoel aan de slag mogen gaan. Doe dit op een moment dat je rustig bent en liefdevol voor jezelf kan zijn. Je kunt altijd terugblikken op momenten dat je piekerde. Dat is soms zelfs beter omdat je dan meer afstand hebt.

Wees nieuwsgierig naar je gedachten en gevoelens en zie van waaruit deze ontstaan. Zoek naar de brandstof. Onderzoek waarom je bang bent, nare gevoelens hebt en welke ideeen daar mee gemoeid gaan.

Je hoeft jezelf alleen maar liefdevol en oordeelloos te aanschouwen. Wil het gevoel niet wegnemen of veranderen. Het gaat om de ontdekkingen die je doet en de inzichten die je hierdoor ontvangt. Dat maakt dingen duidelijk. Wees liefdevol, aanwezig, vol aandacht en nieuwsgierig. Daarna zal het nare gevoel  vanzelf weggaan.

Besef dat het weg willen hebben van nare gevoelens het probleem is.

Dat is de reden dat je piekert!