De meeste mensen hebben last van angst.

Heb jij ook last van angst?

Er zijn heel veel verschillende soorten angsten, angstoornissen en fobiëen.

Mensen kunnen bang zijn om zich zeer te doen, te worden afgewezen, in de steek te worden gelaten, faalangst, pleinvrees, paniek of een fobie. Vaak wordt angst gezien als bescherming tegen pijn en vervelende gebeurtenissen.

Bescherming is iets anders dan angst

Van nature hebben wij vaak een automatisch beschermingsmechanisme opgebouwd. Dit beschermingsmechanisme werkt instinctief en wordt door ervaring verrijkt. Als er plots een harde klap te horen is, schrikken we. Als we ons een keer verbrand hebben aan een hete pan onthouden we dit en zijn we de volgende keer voorzichtiger. Het reageren op direct gevaar gebeurt onbewust en automatisch. Het is een lichamelijk beschermingsmechanisme. Dit beschermingsmechanisme werkt altijd vanuit het moment. In de meeste gevallen is het beschermingsmechanisme niet verkeerd en niet beperkend. Het voorkomt dat ik oppas bij het oversteken, geen vreemde stunten uithaal tijdens het autorijden, niet op het randje loopt van een afgrond en mijn handen niet verbrandt aan het vuur.

Niet altijd werkt dit beschermingsmechanisme juist.

Als we een keer met de fiets zijn gevallen blijven we soms nog enige tijd voorzichtig. Door vaker te fietsen verdwijnt de angst dan meestal en neemt de bescherming het weer over. Soms kleeft aan de gebeurtenis een emotionele lading. Het lijkt dat we dan bang zijn voor de fysieke pijn maar in werkelijkheid hebben we dan angst voor de bijbehorende emotie. In dat geval heb je last van angst.

Hieronder wordt dit verder uitgelegd.  In alle andere gevallen beschermt ons beschermingsmechanisme automatisch tegen fysieke pijn.

Ons beschermingsmechanisme werkt  NU

De bescherming treedt op wanneer het nodig is en vind altijd plaats in het NU. Je kunt jezelf niet nu beschermen tegen een brandje die eventueel morgen gaat plaats vinden. Dat is onzin. Als dit aan de orde is, is het angst. Het automatisch beschermingsmechanisme (de reflectie) handelt sneller dan het verstand en de emoties. Hoe vaak maak je niet een “bijna ongeluk” mee? Op dat moment handel je automatisch zonder er bij na te denken. Als je zou moeten nadenken ben je te laat.

Pijnlijke herinneringen

Fysieke pijnlijke herinneringen uit het verleden doen meestal geen pijn tenzij er een emotionele gevoelsherinnering aan vast zit. Hoe langer de gebeurtenis geleden is hoe minder pijnlijk de herinnering wordt ervaren. Zo herinner je je meestal niet de pijn die je had toen je als kind een keer gevallen bent met de fiets.

Hoe ontstaat angst?

Angst ontstaat na een vervelende situatie of nare gebeurtenis welke niet goed is verwerkt. Telkens als je hieraan wordt herinnerd treed angst op.  Angst heeft altijd te maken met verleden en toekomst en wordt geactiveerd door een gedachte. Een gedachte dat er iets zou kunnen gebeuren, geeft je het gevoel van angst. Het angstgevoel kan vervolgens weer zorgen voor nieuwe gedachtens en gevoelens.

Als we terugdenken aan een vervelende situatie uit het verleden is dit  een situatie waarbij we een naar gevoel hebben ervaren. Denk aan een afwijzing, een ontslag, een relatiebreuk, een grote fout, een sterfgeval. De herinnering maakt een vervelend gevoel in ons wakker. Een gevoel waarvan we niet goed weten wat we moeten doen.

Als een gedachte aan een fout een vervelend gevoel geeft dan zal elke toekomstige gedachte aan deze gebeurtenis dit vervelend gevoel opnieuw in je wakker maken.  Elke vorm van angst is dus niets anders dan de angst voor een vervelende gevoel wat je zou kunnen gaan voelen in de toekomst.

Een vervelend gevoel

Wanneer je last hebt van angst heb je in het verleden een emotionele gebeurtenis ervaren waarbij de gebeurtenis te heftig was om het in een keer te verwerken, ontstaat een emotionele blokkade. Denk aan een sterfgeval, een lichamelijk letsel of een onveilige situatie. Sterfte van een dierbare kan niet in een keer verwerkt worden. Tijdens een operatie of ernstig ongeluk hebben we geen energie om emotioneel te zijn. Een emotionele blokkade is een onvolledig verwerkte emotie. Wanneer een emotionele blokkade voelbaar is geeft dit een naar gevoel.

Emotionele blokkades blijven aanwezig totdat deze uiteindelijk emotioneel worden verwerkt. Zo komt het voor dat vervelende gebeurtenissen of traumatische ervaringen in je jeugd leiden tot levenslange emotionele blokkades. Voorbeelden hiervan: afwijzing, in de steek gelaten, eenzaamheid, schuld, schaamte,  onmacht, hulpeloosheid, waardeloosheid en depressie. Dergelijke gevoelens kunnen erg vervelend zijn en veel energie kosten. Onbewust proberen we deze gevoelens te mijden en er ontstaat angst voor deze gevoelens.

Een ervaring uit het verleden biedt meestal geen garantie voor de toekomst.

Angst is geen beschermingsmechanisme maar beperkt ons

Angst lijkt een beschermingsmechanisme tegen nare gevoelens. Helaas beperkt angst, het kost enorm veel energie en het kan gigantisch doorslaan. De angst voor afwijzing en schaamte maakt ons bang om fouten te maken. Doordat we geen fouten durven te maken willen we alles onder controle hebben, perfect doen of vermijden we situaties. Bij sommige mensen ontstaat hierdoor faalangst, een angst voor menigte of pleinvrees. Als we bang zijn om boos te worden worden we vroeg of laat woedend of agressief. Kortom angst gaat gepaard met vervelende gevoelens, nare psychische patronen, beperkingen en veel negativiteit.

Angst is de allerslechtste raadgever!

Bij bescherming gaat het om fysieke pijn en bij angst om emotionele pijn.

Fysieke pijn kunnen we niet direct wegnemen. Wel kunnen wel de pijn verzachten door liefdevolle aandacht en verzorging. Ook een vervelend gevoel kan verminderen als we deze liefdevolle aandacht geven. Wanneer we in staat zijn om een emotionele blokkade op de juiste manier aandacht te geven wordt de blokkade opgeheven (en verdwijnt het vervelende gevoel). De emotie komt dan los. Een emotie duurt meestal niet langer dan enkele minuten en verdwijnt daarna voor altijd uit je systeem.

Als de emotie is losgelaten, doorvoelt en doorleeft verdwijnt de angst.

Elke angst is een richtingaanwijzing naar een vervelend gevoel en emotionele blokkade.

De angst wijst je naar het nare gevoel. Als je dit nare gevoel leert begrijpen ontdek je de emotionele blokkade en kan je deze loslaten. Daarna heb je geen last van angst meer.